dinsdag 14 mei 2013

De slag om de Somme

Het volgende hoofdstuk van deze serie over de eerste wereldoorlog gaat over misschien wel de beruchtste slag van de eerste wereldoorlog, de Slag om de Somme.
Nadat we de aanleiding hebben bekeken met Gavrilo Princip, de aanval op Frankrijk via België en de bizarre Kerstbestanden, kijken we nu dus verder.

De Somme is een rivier die in het noorden van Frankrijk stroomt. Het is een plek die bekend stond om de rust (de Galliërs noemden de rivier 'Samara', wat zoiets als 'de rustige' betekende) Maar die rust werd al gauw verstoord door de komst van de loopgraven.

De slag om de Somme

De Duitse troepen lagen recht tegenover de Engelse en Franse troepen in Picardië, langs de rivier de Somme. De Engelse generaals hadden wel een plan en dat werd dan ook tot uitvoer gebracht. Op 25 juni 1916 werd er door ruim 1400 kanonnen, houwitsers en mortieren onophoudelijk geschoten op de Duitse linies. Niet een uurtje, niet twee uur... nee, pas op 1 juli - zeven dagen later - stopte het bombardement.

Het plan was daarna simpel. De Engelse soldaten konden op hun gemakje naar de Duitse linies gaan. De soldaten die daar waren, zouden namelijk dood zijn. Platgebombardeerd. Dat was het plan.

Niet alle Engelse soldaten dachten dat dit zo makkelijk zou gaan. Er was een sergeant die meldde bij het hoofdkwartier dat de Duitsers, als ze het overleefden, op de heuvel een mitrailleur konden neerzetten die iedereen zou neerschieten. De sergeant werd belachelijk gemaakt op het hoofdkwartier, natuurlijk kon dat niet. De Duitsers zouden compleet verslagen zijn.

Op 1 juli 1916, om 7.30 uur, stopte het bombardement. Een luttele minuten was het stil. Je hoorde een vogel fluiten, een eenzame lijster floot zijn wijsje, en daarna hoorde je allemaal fluitjes: de Engelsen moesten gaan. Over de loopgraaf, door het niemandsland naar de Duitse stellingen die compleet verlaten zouden zijn.

Een Duitse soldaat schreef in zijn dagboek:
'... Het was zo makkelijk. Het enige wat ik maar hoefde te doen was te schieten en te herladen. Ik hoefde niet eens te mikken. Ze kwamen in golven over de borstwering en ik schoot alleen maar. Van links naar rechts, de loop van mijn geweer bewoog enkel. De soldaten vielen één voor één neer...'
De Britse legerleiding heeft van die slag alle getallen bijgehouden: 19.240 doden, 35.493 gewonden en nog 2152 vermisten. En dat binnen één enkele dag. De Duitse troepen,acht die daar zo'n zevenmaal kleiner was, verloor ook zo'n 8000 man, maar de slag was niet gestreden. De geallieerden stopten pas in november met het aanvallen van deze stellingen. Toen waren er al meer dan een miljoen soldaten - zowel Duits als Engels - gestorven bij de Somme.

---

In Somme zijn nog tientallen begraafplaatsen waar Engelse, Duitse, Franse en andere soldaten begraven zijn. Ook is in dat gebied de grond nog langer niet 'bomvrij' gemaakt: er liggen nog meer dan genoeg niet-afgegane bommen.

Een bijzonder puntje: twee mensen die bekend zijn geworden in de geschiedenis vochten hier ook: JRR Tolkien, de schrijver van de 'Lord of the Rings' boeken en de Hobbit, vocht aan de kant van de geallieerden terwijl een jonge Adolf Hitler aan de kant van de Duitsers vocht...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten