zondag 27 oktober 2013

50 Books - Vraag 42

Vraag nummer 42 uit de reeks vragen die Petepel ons elke week weer voorschotelt over boeken en boek-gerelateerde zaken. Eerdere vragen kan je lezen op zijn site, eerdere antwoorden bij mij op dit blog. Zonder verder uitstel:

Wie van jullie leest er tegenwoordig nog poëzie?

Poëzie. Ik ken het. Ik heb het wel eens gelezen, in een ver verleden wat middelbare school heette. Toen moest het en ik vond er niets aan. Maar de vraag is niet over vroeger, de vraag gaat over het heden, het nu.
En daarover kan ik even simpel zijn. Poëzie lees ik niet, of het moet al ergens als tussenstukje in een ander boek staan.

Een paar jaar geleden heb ik ook wel geprobeerd om poëzie te schrijven. Het werd uiteindelijk niet mooi en ik heb ervoor gekozen om het niet eens online te zetten. Dat zegt in mijn ogen genoeg. Het is een lastig genre - voor mij althans - en ik zal er niet speciaal naar op zoek gaan...

zondag 20 oktober 2013

50 Books - Vraag 41

Vandaag kort maar krachtig, hier is Petepels 41e vraag:

Is het korte verhaal meer of minder dan een ingekorte roman?

Voor mijn idee is een kort verhaal meer dan een ingekorte roman. Een roman, gestript van enkele zaken, kan nooit meer zijn dan kort verhaal, omdat in een kort verhaal alles nog wel gewoon zijn plekje heeft gekregen.

Zo. Kort een krachtig. Fijne zondag!

Nationale Donorweek

Stel: Je bent net overleden...

Nogal een binnenkomer, nietwaar? Ook al ga ik er vanuit dat dit voor niemand die dit leest het geval is - als je gestorven bent kun je moeilijk eerst een computer aanzetten en daarna ook nog eens dit stuk lezen - toch hoop ik dat je verder leest. Het is namelijk belangrijk. Nogal raadzaam om verder te lezen. Dus, laat ik weer opnieuw beginnen.

Stel: Je bent gestorven.

Vraag me niet hoe je gestorven bent of waarom ik daarvan weet en, misschien nog wel een betere vraag, waarom ik nu aan een dode schrijf, want ook dat raakt de kern van het verhaal niet. Sterker nog, wederom loop ik bij het verhaal weg. Laat ik dus nog eenmaal opnieuw beginnen en dit keer mag je jezelf dus geen onnodige vragen stellen die ik dan weer moet beantwoorden. Vragen mogen dus alleen nog maar als je het stuk uitgelezen hebt. punt.

Stel: Je bent dood. Morsdood. Artsen hebben je net doodverklaard, er is niets meer aan te doen. Geen weg terug, het einde is gekomen. Je bent de pijp uit en hebt diezelfde pijp aan Maarten gegeven. Helaas pindakaas, de olifant blies jouw verhaaltje uit. The end.

Tja, dat is misschien even schrikken. Je wordt begraven, gecremeerd of wat voor ander gekke wens je dan ook maar hebt - een zeemansgraf lijkt mij nog wel een mooi idee. En dan?
Jij bent in de hemel - of waar jij denkt heen te gaan - en je lichaam is hier op aarde. Wat doe je daar dan nog mee? Wat doe je met je hart, je nieren of je longen? Heb je je alvleesklier, je lever of je hartkleppen nog nodig? Heb je je hoornvlies nog nodig om door te kijken?

Natuurlijk heb je nu een idee waar ik heen wil gaan. Je snapt ook waarom ik je, aan het begin van het verhaal, dood verklaard heb. Althans, dat hoop ik.
Deze week is het de donorweek; een week waarin er extra aandacht wordt gegeven aan de vraag of JIJ al een donor bent. Of jij bereid bent om na je dood nog anderen te kunnen helpen. Let even op het woordje 'na'. Jij bent al gestorven, er kan voor jou niets meer gedaan worden. Toch kan je dan nog anderen helpen!

Stel: je hart begeeft het. Ook al niet zo'n prettig vooruitzicht - sterker nog, dat wil ik eigenlijk helemaal niet - maar het gebeurt wel eens. Een pacemaker werkt dan wel, maar dat is slechts een tussenoplossing. Zo'n apparaat werkt alleen als je hart er deels mee gestopt is. Als hij helemaal stopt dan... tja, dan sterf je ook.
Hetzelfde geldt ook voor je longen, je nieren, je lever, je alvleesklier en je dunne darm. Om nog maar niet te spreken over hartkleppen, bloedvaten en je hoornvlies.

Als jij iemand anders kan helpen, waarom zou je het dan niet doen?

Als je nog geen donor bent: ga dan naar deze site: www.jaofnee.nl
Als je meer wilt weten, ga dan naar de site van de Donorvoorlichting

Ja. Ik ben al donor. Dat heb ik op mijn achttiende al besloten. Tegelijkertijd ook nee, ik geef niet alles weg. Dat is ook iets waar je voor kan kiezen. Je hoeft niet alles weg te doen. Ook al weet ik dat ik er na mijn sterven niets meer mee kan, toch wil ik mijn hart houden. Dat is misschien wat apart - 'ga dan all-in' - maar dat is mijn persoonlijke keus. Dat wil ik. En dat respecteren ze.

---

Om even iets te schetsen het volgende. De Nederlandse overheid - de doktoren, ziekenhuizen en artsen - mogen niets doen tenzij jij hebt aangegeven dat het mag. Netjes van ze, nietwaar? Er zijn ook andere landen waar het andersom gaat: als je niets aangeeft gaan ze er vanuit dat je toestemming geeft. Wie zwijgt stemt immers toe. In ons land zijn ook stemmen geweest om het zo te doen. Want JA zeggen... daar moet je iets voor doen. En als je niets doet, dan ben je toch ook klaar?

Kom op, neem eventjes twee minuutjes van je tijd om jezelf te registreren. Doe je het niet voor jezelf, doe het dan voor anderen. En... wat als jij later iets nodig hebt? 

zondag 13 oktober 2013

50 Books - Vraag 40

Een nieuwe zondag, een nieuwe vraag van Petepel uit de #50Books-uitdaging. Deze week is de veertigste vraag aan de beurt en deze staat geheel in het teken van beginzinnen, zoals je hieronder ook kan zien.

Hoe belangrijk is de eerste zin van een boek en welke goede voorbeelden ken je?

De eerste zin van een verhaal, artikel of welk willekeurig leesbaar stuk zou je moeten grijpen. En wel zodanig dat je het verhaal niet meer los kan laten. Die kunst, want zo mag je het natuurlijk noemen, is niet aan velen gegeven. Een willekeurig artikel in een willekeurige krant - en dan heb ik het nu niet over actualiteiten, want dat lukt praktisch nooit - zal je niet altijd een reden geven om door te lezen.

Ook met boeken is dat veelal zo. Alhoewel die eerste zin een belangrijke is - deze trekt je immers het verhaal in - is het voor mij toch net wat anders. Ik probeer altijd de eerste paar zinnen te zien als een geheel. En soms zelfs wel eerste hoofdstuk.
Dat vertel ik de leerlingen op school ook. Die komen vaak bij me na een paar zinnen gelezen te hebben: "Meester, dit verhaal is saai." Ik probeer ze dan op z'n minst nog een paar bladzijden te laten lezen.

Persoonlijk vind ik het mooi als een boek begint met het verhaal op te dragen aan iemand. Ik weet dat dit niet de eerste zin is, maar het laat wel zien dat er meer speelt dan alleen het boek en de schrijver.

Wat ik echter nog mooier vind is een quote van een ander te plaatsen als eerste regel. Iets uit de oudheid, Socrates, Plato of Aristoteles, of misschien een filosoof of denker van vorige eeuwen als Einstein of Kierkegaard. Zoveel voorbeelden zijn er te noemen.

De eerste zin is voor mij dus niet van zo'n groot belang. Ik ben tevreden met een zin als:
Sophie Amundsen liep terug van school.
(de wereld van Sophie, Jostein Gaarder) 

zondag 6 oktober 2013

Help uzelf

Laatst kwam ik weer eens bij de Ikea, het Zweedse warenhuis vol grappen. Ik neem aan dat iedereen wel eens daar geweest is en, sterker nog, dat de meesten van ons wel eens iets aangeschaft hebben in dit warenhuis. Maar, voor diegenen die onder een steen leven, ik zal kort even vertellen wat de Ikea is.

De Ikea is een fijne winkel waar ze heel veel gratis potloodjes hebben. Je kan er goed vader-en-moedertje spelen en tijdens het spelen kan je vaak verhuizen naar andere huizen. Er zijn immers woon- en slaapkamers genoeg, om nog maar niet te spreken van badkamers en keukens.
Toen ik jonger was, werd het een sport om zoveel mogelijk kleine potloodjes mee te nemen. Op het moment zal ik er vast nog steeds wel een stuk of vijf hebben, de rest zal overal en nergens op de planeet te vinden zijn. Misschien zelfs ook wel daarbuiten.

Je kan bijna alle soorten meubels kopen bij deze winkel en dat is erg mooi. Er is slechts één nadeel van deze winkel vol grappen: ze halen steeds practical jokes uit.

Zo stoppen ze met regelmaat een boutje of moertje te weinig in de verpakking om jou daarna tijdens het bouwen het idee te geven dat je gek bent. In en uit elkaar halen is toch minder leuk terwijl je steeds meer je zelfvertrouwen ziet dalen omdat je het vermoeden hebt dat je het niet kan.
Of kijk maar eens naar onderstaand plaatje. Bij de Ikea helpen ze je erg graag met goede, accurate plaatjes in de handleidingen...

Eén van de plaatjes van de handleiding
Blij wordt je er van, nietwaar?

Je ziet de gezichten van de mensen bij de kassa's als ze je zien vertrekken niet, maar het lijkt alsof ze al lol hebben voordat je überhaupt thuis het geval in elkaar zet! Alsof ze dingen weten die jij nog niet weet!
Op een bepaalde manier is dat ook het geval: zij weten hoe ze ons kunnen inpakken met mooie plaatjes van keurige meubels om ons daarna een bouwpakket mee te geven dat slecht lichtjes, wanneer je je ogen bijna helemaal dichthoud, lijkt op het bijgeleverde plaatje.

Mooie winkel, die Ikea. Mooi, mooi, mooi...



50 Books - Vraag 39

In een wereld die niet stilstaat, gaat ook Petepel door met de uitdaging van #50Books - deze week komt de negenendertigste vraag aan bod. Eerdere vragen kan je teruglezen op de website van Petepel en mijn eerdere antwoorden kan je - logischerwijs - terugvinden op mijn blag. Vandaag dus vraag 39.

Ga je door het lezen van literatuur de wereld beter begrijpen?

Deze vraag is weer een pittige. In de blog van Petepel wordt gerefereerd aan een artikel uit science, een blad dat toch wel de wetenschappelijke kant benaderd om vraagstukken te beantwoorden. En dat dus nu uit een onderzoek naar voren komt dat met het lezen van literatuur je ToM score verbeterd wordt, dat is dus toch wel enigszins te geloven, gezien de respectabele aard van het blad.

Toch weet ik niet helemaal zeker in hoeverre je door literatuur de wereld direct beter leert begrijpen. Veel van de literatuur is lichtelijk ouderwets en geschreven in een compleet andere tijd. Neem bijvoorbeeld een literair hoogstandje van vroeger: Max Havelaar van Multatuli. Dat boek heb ik moeten lezen en ik kwam er daadwerkelijk niet doorheen. Gortdroog, ik snapte er maar niets van en was maar wat blij dat we een uittreksel mochten gebruiken in plaats van zelf de samenvatting te maken.

Toch zijn er ook hedendaagse literaire hoogstandjes. Toch zijn deze voor mij niet altijd even leuk. En zorgen deze dan wel voor een goede weet van de wereld om je heen? De Eetclub van Saskia Noort bijvoorbeeld. Dat iedereen geheimen met zich meedraagt dat snappen we. Maar moord? En in hoeverre wordt dit dan gerechtvaardigd?

Ik denk dat door lezen - en dan niet alleen literair, maar van alles wat - je wereld hoe dan ook vergroot wordt. Niet alleen door hoogstaande boeken te lezen, maar door overal aan te proeven. Vind je eigen smaak in boeken, experimenteer met andere genres maar bovenal: LEES.
Daardoor leer je de wereld te begrijpen.
En door gewoon te leven natuurlijk...