50 Books - Vraag 38

Deze week heeft Petepel het eens heel anders gedaan. Hij heeft ons een mooie hypothetische vraag gesteld waarmee we allemaal mogen stoeien. En wat voor één! Vraag 38 luidt ook als volgt:

Kunnen we met online publiceren iets van de oude vertelkunst terugkrijgen die verloren is gegaan met de boekdrukkunst?

In zijn blog heeft Petepel het over de oude dagen, waarin boeken nog niet bestonden en barden en vertellers hun werk deden. Zij vertelden het verhaal aan de omstanders en ze konden evengoed het verhaal aanpassen aan de oren van die omstanders. Denk bijvoorbeeld eens aan het verschil in een verhaal wat voor dronken matrozen verteld werd en voor koningszonen.

Wat als wij de verhalen die vandaag de dag worden geschreven ook zo mogen tweaken. Dat we ze kunnen maken wat we er zelf van vinden. Zoals bijvoorbeeld, zoals Petepel al aangeeft, op een nieuwe, daarvoor gecreëerde wiki?

Voor mij zou het ideaal zijn. Ikzelf vind het bijvoorbeeld heerlijk om verhalen in de klassen te vertellen en er zijn ook al redelijk wat van deze verhalen van mij opgeschreven. Maar het verzinnen komt maar mondjesmaat. Ik moet er echt tijd voor hebben.

Wat nu als ik de oude verhalen van bijvoorbeeld de Grieken en de Romeinen eens zelf zodanig mag herschrijven dat ze voor kinderen kunnen? Nu weet ik dat deze verhalen niet eens een ©-teken hebben, maar er zijn veel meer boeken die je dan kan herschrijven.

Het zou een uitkomst zijn. Hoe graag wil je dat ene hoofdstuk uit dat boek veranderen omdat je het echt belachelijk vindt?

Volgens mij zouden we de oude vertelkunst er niet mee terug krijgen. Laat ik dat voorop stellen. Maar dat het de boekwereld nieuw leven in zou blazen... Ja, dat zeker!

De 'Toets van Drie'

In de oudheid, tijdens de hoogtijdagen van de Grieken, leefde een man die in heel de streek bekend stond om zijn wijsheid. Socrates (469-399 voor Christus) was een groot filosoof en leraar, zijn studenten kwamen vanuit heel de toenmalig bekende wereld.

Op een dag kwam een bekende naar hem toegelopen en wilde hem graag iets vertellen. Opgewonden begon hij: "Socrates, moet je eens horen! Ik heb iets gehoord over één van je studenten dat je echt even moet weten!"

"Wacht heel even," antwoordde Socrates, "Voor je alles tegen me zegt, wil ik je even een klein testje laten doen. Het is erg simpel en het heet 'de Toets van Drie'."

"De toets van drie?"

"Ja, dat klopt," zei Socrates. "Voordat je me iets verteld over één van mijn studenten wil ik het even testen. Even je woorden toetsen, zogezegd." Socrates haalde even diep adem en vervolgde daarna: "De eerste test is 'Waarheid': weet je absoluut zeker dat wat je wil gaan zeggen de waarheid is?"

"Nee," zei de man, "ik heb het eigenlijk zojuist pas gehoord."

"Oké," zei Socrates, "Dus je weet niet zeker of het waar of niet is. Laten we dan eens gaan kijken naar de tweede test." Socrates keek de man eens goed aan en vervolgde daarna: "De tweede test is 'Goedheid'. Is hetgeen je wilt vertellen over mijn student iets goeds?"

"Nee, integendeel..."

"Aha," lachte Socrates. "Dus hetgeen je me wilt vertellen is iets slechts over iemand en je weet het niet eens zeker?"

De man haalde zijn schouders op, een beetje beschaamd door de woorden van de wijze man.

"Geen paniek," stelde Socrates de man gerust. "Er is nog een derde test! Als die lukt mag je het mij alsnog wel vertellen."

De man haalde opgelucht adem.

"De derde test is het 'filter van de nuttigheid'. Is hetgeen je wilt vertellen over mijn student nuttig voor mij?"

De man liet sip zijn schouders hangen en antwoordde: "Niet echt."

"Dus," vatte Socrates alles samen, "je weet niet of wat je wilt zeggen waar is, je weet dat het niet iets goeds is en het heeft voor mij geen nut. Waarom wil je het mij dan vertellen?"

---

Als wijzelf alles wat we willen zeggen ook gaan meten met de Toets van Drie, zullen we merken dat de wereld een stuk mooier wordt.

Help je mee? Toets je woorden!

- Is het Waar?
- Is het Goed?
- Heeft het Nut?

Als je je woorden toetst aan deze drie simpele woorden, zal de wereld een stuk mooier worden. Succes!

50 Books - Vraag 37

De zevenendertigste boekenvraag die Petepel ons stelt. Eerdere bijdragen van mij zijn hier terug te lezen en eerdere bijdragen van anderen kan je via de website van Petepel vinden.

Leggen jullie ook wel eens boeken (en welke dan?) opzij voor het juiste moment?

Ik heb een voorliefde ontwikkeld om in mijn vakanties leuke en makkelijke thrillers te lezen. Soms kom ik daar één van tegen en deze leg ik dan op de 'vakantie-stapel' van mijn boeken. Maar ik heb ook andere boeken liggen die ik wel heb aangeschaft, maar die wachten op een juist tijdstip.

Enkele van die boeken schijnen/ zijn grootheden in de boekenwereld: 'Oorlog en Vrede' van Tolstoj, 'Great Expectations' van Charles Dickens en 'In Europa' van Geert Mak. In de planning staat dat ik deze nog een keer ga lezen, maar ik zoek daarvoor een juist moment.
Zo'n klassieker moet je natuurlijk wel enige eer aandoen. Je kan niet even een hoofdstukje lezen en dan enkele weken later beginnen aan een tweede hoofdstuk.

Nu ben ik zelf wel benieuwd welke boeken jullie opzij leggen voor het juiste moment. Vertel!

50 Books - Vraag 36

De nieuwste vraag van Petepel, terwijl hij zelf meedoet aan een duomarathon, is nummer 36. Hier komt de vraag:

Wat is jouw favoriet sportboek?

Ik kan deze vraag in twee stukken delen. Als eerst de vraag of ik wel een sportboek bezit en de tweede welke dan mijn favoriet is. Dus laat ik dat ook als volgt opdelen, zodat het voor eenieder een stukje makkelijker is.

Welke sportboeken heb ik in mijn bezit? Geen enkele. Dat als je tenminste een boek over spellen die je tijdens een gymles op de basisschool en een boek uit de serie 'waanzinnig om te weten' over de Olympische Spelen niet meetelt. Dus dat is al erg weinig.

Welk sportboek is mijn favoriet? Aangezien ik geen enkele bezit, zal ik dus moeten gaan gissen. Elk jaar weer, rondom de tour de France, lees ik in de kranten wie de favorieten zijn en hoe het parcours er voor het jaar uit ziet. Een boek over sporten zal dus voor mij echt over wielrennen gaan, of, bij uitzondering, over voetbal.

Of wordt gamen ook als sport gezien? Ik heb ergens een gewonnen 'Walktrough' liggen van het spel Tomb Raider. Maar gamen een sport? Voor mij niet echt.

Het verhaal van de Kolibrie

Op een dag brak er een vreselijke brand uit in een bos - de enorme woudreuzen werden plotseling overspoeld door een brandende vuurzee. Bang vluchtten alle dieren uit hun huizen en renden het bos uit. Toen ze bij de rand van een beek waren, stopten ze om naar het vuur te kijken en waren ze erg verdrietig door het vuur en machteloos door de situatie. Ze waren allemaal aan het klagen over de vernietiging van hun huizen. Ieder van hen dacht dat er niets was dat ze konden doen om de brand te stoppen, met uitzondering van een kleine kolibrie.

Deze bijzondere kolibrie besloot dat het iets zou doen. Hij dook in de waterstroom en vulde zijn kleine bekje met water. Hij snelde het bos in en liet deze druppels vallen op het vuur. Daarna ging het terug naar de beek en deed hetzelfde weer, en het bleef teruggaan, opnieuw en opnieuw en opnieuw. 

Alle andere dieren keken vol ongeloof, sommigen probeerden de kolibrie zelfs te ontmoedigen met opmerkingen als: "Doe geen moeite, het is te veel, je bent veel te klein, je vleugels zullen in brand vliegen, je snavel is veel te klein, het is maar één druppel, je kan dit vuur niet doven."

En terwijl de dieren daar stonden, de inspanningen van de kleine vogel bagatelliserend, viel het de vogel op hoe hopeloos en verlaten ze eruit zagen. Toen riep één van de dieren naar de kleine vogel en daagde het uit in een spottende stem: "Wat denk je wel dat je aan het doen bent?"

En de kolibrie, zonder tijd te verspillen of ook maar een vleugelslag te missen, keek terug en zei: "Ik doe wat ik kan."

---

Jij kan al een verandering beginnen. Wat iedereen om je heen ook zegt of beweert, JIJ kan het verschil maken! Jij kan, net als de kleine kolibrie, doen wat je kan. Maak je geen zorgen om de anderen, doe wat jij kan doen. Jij kan een verschil maken.

Dit verhaal is geschreven naar aanleiding van Wangari Maathai. Deze bijzondere Keniaanse vrouw heeft de Nobelprijs voor de vrede gekregen voor o.a. haar werk als milieu-activiste. Voor meer informatie over deze bijzondere vrouw kun je hier (wikipedia) kijken of op de site die haar vereniging heeft gemaakt. (Green Belt Movement) Haar motto was, net als de Kolibrie, 'ik doe wat ik kan'. 

50 Books - Vraag 35

Nummer 35? Iemand?
Het lijkt soms wel een beetje op het in de rij staan en het wachten totdat je aan de beurt bent. Vol spanning wacht ik steeds op de volgende vraag van Petepel, die voor mij niet vroeg genoeg kan komen. Want als de vraag er is, kan ik gaan nadenken over het antwoord, en deze voor weer doorgeven aan jullie. En daarom vliegen we direct maar naar de vraag toe:

Hebben jullie ook (een) gesigneerd boek(en) met een speciaal verhaal?

Toen ik kleiner was las ik de boeken van Bert Wiersema allemaal. Alle boeken van Chris en Jorieke heb ik gelezen en toen hij dus in Assen in de boekhandel langskwam, wilde ik dus ook een paar boeken laten signeren.
Hij had toen net de eerste twee boeken van de 'Logboek Lammers'- serie af, en deze wilde ik, vanzelfsprekend haast, ook lezen. Het was niet erg druk. Ik was er, samen met mijn moeder, en ik hoefde niet eens te wachten! Hij zat daar en begon in beide boeken een mooie tekening te maken, ondertussen mij de haren van het hoofd vragend over wat ik allemaal leuk vond en deed.
Beide boeken, gesigneerd en getekend, heb ik nu nog steeds in de kast staan. Niet direct meer ergens op een bijzondere plek, maar ik weet nog wel dat ik beide boeken mee heb genomen naar school. Daar lagen ze op mijn tafel en heb ik ze de meester trots laten zien.

Ook later, bij een kinderboekensymposium op mijn school, heb ik een boek laten signeren. De schrijver was er aanwezig en, alhoewel ik toch een beetje gespannen was, ik vroeg hem beleefd deze te tekenen.
Ik was toen ongeveer twintig jaar en kwam naar hem toe met een kinderboek. Hij was daar om kinderboeken te promoten - hetgeen ik op de scholen waar ik werk ook veelal doe - en we raakten in een geamuseerd gesprek over het boek zelf en de parallel die je kon trekken van het boek naar de wereld en terug.

Nu nog steeds kom ik deze schrijver af en toe tegen en we spreken nog steeds veel over boeken. Hij, als schrijver, en ik, als aspirerend schrijver, nodigen elkaar soms eens uit om elkaars stukken te lezen. Zo las hij een paar verhaaltjes van mij door en gaf commentaar en deed ik hetzelfde bij één van zijn nieuwere boeken.

Dus ja, ik heb wel ergens een gesigneerd boek met een verhaal... :)

50 Books - Vraag 34

Een nieuwe vraag staat gepost op de site van Petepel. Vraag 34 deze maal al. We vliegen door de vragen heen, zo lijkt het althans. Eerdere bijdragen van mij kan je o.a. hier vinden: link.

Wat spreekt jullie meer aan, het afgeronde verhaal of het open einde?

Ik kan geen eenduidig antwoord op deze vraag geven. Dat lukt me gewoon niet. Het einde van een verhaal is namelijk zo afhankelijk van het boek zelf. Als een boek zo geschreven is dat er enkele verhaallijnen niet beantwoord hoeven te worden, waarom zou je dat een afgerond verhaal willen? Of - vice versa - als een boek alle verhaallijnen vakkundig dicht, waarom wil je dan een open einde?

In de afgelopen weken, met de scholen die weer begonnen zijn en al, heb ik redelijk wat kinderboeken onder ogen gezien. De meeste daarvan hebben een afgerond verhaal, waarvan enkelen zelfs nog wel eens dat doen over meerdere boeken. Ik denk nu bijvoorbeeld aan 'De Grijze Jager' van John Flanagan. Met dat soort boeken heb ik geen probleem.

Tevens las ik laatst een thriller van Kathy Reichs waarin het hoofdpersonage en vele bijpersonen gewoon verder leven, zeker ook na het boek. Het verhaal stopt op een punt dat je zou kunnen zeggen dat het klaar is. Het onderzoek - daar ging het om - was vrijwel afgelopen en voor zover je over een afgesloten geheel kon spreken: mission accomplished.

Een kleine vermelding waardig: Er zijn wel schrijvers die alles doen om een afgerond verhaal te maken terwijl dat in wezen niet zou hoeven. Ik denk nu aan de laatste (+/-) honderd pagina's van de 'In de Ban van de Ring' serie van Tolkien. Dat had dus niet gehoeven, in mijn opinie althans.

En jij?