Griekse Mythologie - Atalanta

Een held zijn, wie zou dat niet willen? Datzelfde geldt ook voor Atalanta, een jonge vrouw die geen enkel genoegen neemt met de opmerking dat enkel mannen een held kunnen zijn. Zij zal zelf wel eventjes beslissen of ze een held is.

Dit is het verhaal van Atalanta. Ze wordt genoemd als één van de opvarenden van de Argo - mogelijk later daarover meer - en is werkelijk bijzonder. Vandaar ook dat dit verhaal niet mag missen in de reeks van Griekse mythes.

In plaats van de schrijver Ovidius te volgen, zal ik ditmaal eens een Griekse schrijver volgen, Apollodorus van Athene. Deze man was een filoloog, een wetenschapper in oude - en dode - talen. Alhoewel hij dit verhaal schreef als inwoner van het Romeinse rijk, het verhaal is er niet minder om.

Tevens gebruik ik tot tweemaal toe een andere schrijver om het verhaal te verduidelijken: Ovidius en Hesiodos, de op één na bekendste oude Griekse dichter, na Homerus.

Apollodorus

'Atalanta'

Toen de vader van Atalanta merkte dat zijn vrouw hem een dochter had gebaard in plaats van een zoon, besloot hij dat zij het leven niet waard was. Hij had veel liever een zoon gehad, een sterke zoon die hem trots zou kunnen maken. Vrouwen konden dat niet, dacht hij.

Hij pakte zijn pasgeboren dochter op en liet haar achter op een heuvel in het bos, voer voor wilde dieren. Zelf vertrok hij.

Zoals altijd - in die tijd, probeer het nu maar niet uit - waren de dieren erg lief. Een moederbeer dat pas haar jong had verloren nam haar mee naar haar hol en liet het meisje bij haar drinken. Totdat het meisje een jaar of twee was, verbleef ze bij moederbeer, haar evenarend in kracht en snelheid, voor zover je kan spreken over een sterk tweejarig meisje.

Daarna vonden jagers haar, joegen de beer weg en namen haar op in hun midden. Ze leerde veel van hen en was op haar tiende een beter jager dan allen van hen. Tegelijkertijd begon ze meer en meer respect te krijgen voor de krijgers van Artemis, een groep vrouwelijke jagers die mannen hadden afgezweerd.

Eens liep ze alleen door het bos, enkel haar boog en pijlenkoker bij zich hebbende, toen twee centaurs haar zagen. Beiden wilden wel wat anders eten, dus besloten ze haar aan te vallen. Dat was hun eerste vergissing. In plaats van weg te rennen, zoals velen gedaan zouden hebben, pakte Atalanta haar boog en zette een pijl aan. De centaurs vermoedden niets, trokken hun zwaarden, lieten hun bogen op de rug hangen, en vielen aan. Zonder pijl en boog te gebruiken, maakten ze hun tweede en - wat later blijkt - fatale fout.

Atalanta laat de eerste pijl vliegen, recht in het voorhoofd van de centaur die ineen zakt. In een vloeiende beweging heeft ze al een tweede pijl aangelegd die ook van haar boog springt, recht in het hart van de tweede centaur. Zoals al gezegd, ze was een beter jager dan wie dan ook.

Op een dag hoorde ze het verhaal van koning Oeneus. Hij was vergeten het eerste deel van de oogst te geven aan Artemis, de godin van (o.a.) de oogst. Artemis had voor straf een kolossale everzwijn gemaakt, die het land, de oogst en de mensen teisterde met haar krachten. Koning Oeneus had alle helden opgeroepen zich te verzamelen bij zijn kasteel. Ook Atalanta ging op weg.

In het kasteel stonden meer dan twintig helden in vol ornaat. Maliënkolders, zwaarden en speren... wapens waren er genoeg. Toen Atalanta binnenkwam werd het stil. Iedereen keek haar aan. Ze had enkel een dolk en een pijl en boog bij zich. Hier en daar werd gegrinnikt, maar de zoon van Oeneus, Meleager, werd op slag verliefd op haar.

Alle helden gingen op weg, op zoek naar het everzwijn. Ze vonden het, joegen het op en omcirkelden het dier. Dat was niet slim, want het beest was woedend en overrompelde twee mannen die dood bleven liggen nadat het dier over hen heen was gewalst.

Atalanta zag een kans, een opening en schoot, wetend dat Meleager in de buurt van het dier was. Ze schoot het dier recht tussen de ogen. Daardoor was het dier zo geschrokken dat het niet door had dat Meleager, nu zo dichtbij dat hij het dier kon aanraken, haar doorboorde met een speer. Het dier viel neer, haar laatste adem uitblazend.

Meleager stond er op dat Atalanta de huid van het dier nam, de krijgsbuit, omdat zij hem de kans gaf om het dier te doden. Na veel gekibbel heen en weer - Meleager doodde het dier, hij zou het moeten hebben - neemt Atalanta de buit aan.

Dat valt niet goed bij de overige helden. Een vrouw die een held wordt? Schande! Meleager neemt het op tegen twee van hen, dood hen en ondertekend zo zijn eigen vonnis. De twee mannen die hij doodde waren zijn ooms en zijn moeder (wiens broers gedood waren) doodde hem. (weliswaar niet met wapens, maar door een stuk hout in het vuur te gooien, maar dat is weer een ander verhaal)

Atalanta gaat snel weg.

Nu zou het verhaal van de Argonauten kunnen volgen. Dat doe ik echter niet omdat het niet 100% zeker is dat Atalanta meevoer op het schip. Ik ga dus verder.

Toen Atalanta's vader hoorde dat zijn dochter zo bekend was, wilde hij ineens wel dat ze weer thuis kwam. Ze werd onthaalt als een held en haar vader, die in eerste instantie niet dacht dat hij trots kon zijn op een dochter, was apetrots.

Toch wilde hij dat zijn dochter ging trouwen. Hij wilde dat iemand hem als koning kon opvolgen en liet allerlei geschikte kandidaten langskomen. Atalanta weigerde steevast, maar haar vader was koppig. Uiteindelijk kwamen ze tot een compromis: Als iemand haar kon verslaan in een sprint, mocht hij haar trouwen.

Wekelijks waren er meerdere sprintraces, die allen werden gewonnen door Atalanta. Totdat Aphrodite er van hoorde. Melanion, een jongeman die wel met Atalante wilde trouwen, bad tot haar en Aphrodite gaf uitkomst.

Even iets over Aphrodite, de godin van de liefde. Zij vond het een persoonlijke missie om iedereen die niet wilde trouwen te laten trouwen. Melanion deed er dus goed aan om haar om hulp te vragen.

Terwijl Melanion zich klaarmaakte voor de start van de race, met in zijn handen drie gouden appeltjes die hij van Aphrodite kreeg, daad Atalanta iets anders. Ze stond rustig om haar heen te kijken, verzekerd van haar winst. Toen de scheidsrechter het startschot gaf, gaf ze Melanion een kleine voorsprong.

Melanion rende zo hard als hij kon, maar zag dat Atalanta naderbij kwam. Hij besloot om één van de appeltjes te laten vallen. Hij keek vanuit zijn ooghoeken naar haar, hopend dat ze zou afremmen.

Atalanta zag het appeltje vallen en, terwijl ze door bleef rennen, pakte het appeltje op. Ze had er geen stap minder om gelopen! Melanion werd wanhopig maar rende door. Atalanta liep nu al naast hem. Weer liet hij een appeltje vallen, nu echter iets meer naar de berm toe.

Atalanta zag het appeltje vallen en moest enkele passen laten lopen om het appeltje te kunnen pakken. Toch had ze het en liep daarna snel weer naar Melanion toe.

Op ongeveer tien meter voor de streep, Melanion en Atalanta liepen naast elkaar, gooide Melanion het laatste appeltje achter een boom in de berm. Atalanta zag het glinsteren en kon niet anders dan er naar toe te gaan, waardoor Melanion de race won.

Hij trouwde haar. Tijdens hun trouwfeest vergat Melanion echter één ding: Aphrodite had hij niet bedankt. Als straf daarvoor veranderde Aphrodite hen allebei. Zij werd een leeuwin, hij een leeuw.

Dat komt er van als je iemand vergeet te bedanken.